Liza Marklund „Krąg polarny” – powieść kryminalna, thriller psychologiczny. Chyba tak najbardziej pasuje określić tę historię, która misternie stworzona i nie boję się powiedzieć, że silnie oddziałująca na psychikę czytelnika. Przez cały czas trzyma w napięciu, wywołuje, czasem skrajne uczucia.
Książka wywołuje odpowiednio silne emocje, które powodują lęk i wrażenie mroczności. Klimat jest jakby „szaro-ciemny”. Takie dziwne może to określenie, ale faktycznie sam osobiście, czułem, jakbym był cały czas w jakimś odosobnionym świecie. Napięcie było przez cały czas, równomierne, jakby nie pozwalało na chwilę oddechu.
Liza Marklund „Krąg polarny”
Niby nie ma tutaj jakiejś bardzo dynamicznej akcji, strzelaniny czy też innych, podobnych sytuacji, ale wszystko, to jest jakby „mrowie”, czy może inaczej, ciągle poruszające się piaski, które tylko chwilami są nieruchome, lecz cały sprawiają wrażenie falowania. Dodając do tego, bardzo rozbudowaną fabułę, która przenosi nas, co rusz to w przeszłość, powieść staje się lekturą z najwyższej półki.
Miałem nieodparte wrażenie, że autorka pisząc to dzieło, oprócz przedstawienia intrygującej i tajemniczej historii, celowo, spowodowała, że fakt morderstwa jednej z przyjaciółek, jest jakby tłem, niczym w oddali, jakby nieco drugoplanowe. Co mnie trochę zastanowiło, bo przecież chodziło o zabójstwo i wydawało się, że to, głównie będę miał przed oczami. A tu stało się tak, że cały ten fakt został oprawiony wieloma innymi aspektami, które często grały pierwsze skrzypce.
Mianowicie chodzi o to, że przy okazji odkrywania tego, kto stoi za wydarzeniami sprzed czterdziestu lat, autorka ukazuje inne, znaczące sytuacje. Uwagę zwracają rozmowy kółka literackiego, które założyły główne bohaterki powieści. Toczą one obszerne rozmowy na temat przeczytanych książek, snując bogate w przemyślenia, debaty filozoficzne i psychologiczne. Oceniają w bardzo ciekawy i rozbudowany sposób poszczególne tytuły. A czytelnik poznaje opinię np. o „Ptaki ciernistych krzewów”, „Przygody Tomka Saweyera” i wielu innych znanych, bestsellerowych dzieł.
Te rozmowy bardzo mi się spodobały a wszelkie wnioski, jakie na podstawie tych książek, były wysuwane przez bohaterki, były jakby elementem o wartości edukacyjnej. Dziewczyny miały różne punkty widzenia i w ten sposób, mogliśmy też na swój sposób interpretować ich zdanie. Jednym z cytatów z tych rozmów w książce, jest poniższy, który mnie zaciekawił:
„Masz rację, mówiąc, że zło może być wyrazem bezradności, ale może też być i l u z j ą bezradności. „Jeśli nie zrobisz tego, co ci każę, zrobię ci krzywdę. Jeśli nadal tego nie zrobisz, zabiję cię”. To pasuje zarówno do facetów znęcających się nad kobietami, jak i dyktatorów. Upokarzają, stosując przemoc i groźby. To ludzie źli, nie błędnie rozumiani.”
I właściwie ten cytat, w dużej mierze odzwierciedla klimat tej powieści. A jest o wiele więcej przemyśleń, które stanowią istotę „Kręgu polarnego”. Bo faktycznie, te właśnie rozważania, które prowadzą dziewczyny w swoim kółku literackim, są bardzo istotne dla całości. W snutych wnioskach, jakie mają miejsce, można się wiele doczytać i zauważa się w nich sporo prawd życiowych. w dowolny sposób, można je wykorzystać.
Kolejnym i podobnym cechą powieści, która stanowi jej dodatnią wartość, są różne stanowiska, które dotyczą polityki, problemów społecznych, w tym wypadku, chodzi o Szwecję i autorka, umiejętnie skrytykowała nawet działania różnych instytucji, czy też zachowania społeczeństwa. Liza Marklund, nie szczędzi krytyki wobec przejawów homofobii. Oczywiście dokonuje tego umiejętnie, w podtekstach lub bezpośrednio.
Można by sądzić, że to jest sprzeczne z rodzajem literatury, jakiego się spodziewamy. Bo na przykład ja, kiedy przystępowałem do czytania tej książki, spodziewałem się rozlewu krwi, śledztwa, jakichś brutalnych scen i wszystkiego tego, co prezentują thrillery. I owszem te elementy strachu, występują, ale jak widać, autorka znakomicie dodała do tego wartość, powiedziałbym naukową, psychologiczną na wysokim poziomie.
Chciałoby się podziękować wręcz, za bardzo dobrze przedstawioną treść pod względem odbioru. Jest nieskomplikowana i jasna, nie sprawia kłopotów. Autorka tak napisała o wszystkim, że momentami, gdzie tylko trzeba, dokładnie nam wyjaśnia bardziej skomplikowane wątki. Robi to poprzez dalej toczący się dialog. Wyjaśnia co bardziej istotne pojęcia, następując w ich istotę poprzez rozmowy w powieści.
Do tego wszystkiego dochodzą bohaterowie, którzy zostali wykreowani idealnie do atmosfery, jaką wokół siebie stwarza historia. Każdy z nich reprezentuje sobą unikalny charakter, czasem skrajne zachowania i stanowcze podejście do życia, a nawet powoduje strach, czy też irytację. To działa na psychikę czytelnika i pasuje do tego mrocznego klimatu…
Książka dla wszystkich, którzy oprócz interesującej fabuły i przyjemności czytania, oczekują również tego, że będą mogli, na swój sposób, dosyć filozoficzny, zinterpretować poszczególne sytuacje. Książka daje wiele do myślenia…
Liza Marklund Facebook: Liza Marklund – FB
Książka dostępna: “Krąg polarny”
Wydawnictwo Czarna Owca
